ទេ សូមប្រើចំនួនថ្នាំគ្រាប់ដូចគ្នា ដែលយើងណែនាំអោយអ្នកដទៃគ្រប់គ្នា។ ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ជោគជ័យនៃការប្រើថ្នាំ មិនកាត់បន្ថយចំពោះស្ត្រីដែលមានមាឌធំ ឬមានទម្ងន់ធ្ងន់នោះទេ។ អ្នកមិនចាំបាច់លេបថ្នាំតាមកម្រិតផ្សេង ឬលេបថ្នាំបន្ថែមនោះទេ។
សំណួរដែលគេសួរញឹកញាប់ លើថ្នាំគ្រាប់ដើម្បីរំលូតកូន
ប្រភេទនៃថ្នាំរំលូតកូន និងការប្រើប្រាស់
អ្នកមិនចាំបាច់ផ្លាស់ប្តូរកំរិតថ្នាំ ឬចំនួនថ្នាំគ្រាប់នោះទេ ប្រសិនបើអ្នករកឃើញថាអ្នកមានកូនភ្លោះក្នុងផ្ទៃ។ វិធីប្រើប្រាស់គឺដូចគ្នា សម្រាប់អ្នកមានកូនភ្លោះក្នុងផ្ទៃ។
ទ េ ការមានគភ៌នីមួយៗគឺជារឿងដោយឡែកពីគ្នា។ ប្រសិនបើអ្នកបានប្រើថ្នាំរំលូតកូនពីមុន អ្នកមិនតម្រូវអោយប្រើថ្នាំកម្រិតខ្ពស់ជាងមុនទេ ប្រសិនបើអ្នកប្រើវាម្តងទៀត សម្រាប់ការមានផ្ទៃពោះដែលអ្នកមិនចង់បាន។
ប្រសិនបើអ្នកប្រើឧបករណ៍ពន្យាកំណើតនៅក្នុងស្បូន (ឧ. វ័ណ្ឌ ឬ progesterone IUD) អ្នកត្រូវតែយកវាចេញ មុនពេលធ្វើការរំលូតកូន។
អ្នកអាចបំបៅកូនដោយទឹកដោះដូចធម្មតា នៅពេលដែលរំលូតដោយប្រើឳសថ។ Mifepristone និង misoprostol អាចចូលទៅក្នុងទឹកដោះម្តាយបាន ប៉ុន្តែបរិមាណមានតិចតួច ហើយវាមិនគួរបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ណាមួយចំពោះទារកនោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកនៅតែបារម្ភពីវា អ្នកអាចបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ លេបថ្នាំ misoprostol ហើយរង់ចាំ 4 ម៉ោងមុនពេលអ្នកបៅទឹកដោះម្តងទៀត។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការលេបថ្នាំ misoprostol មួយជុំទៀត សូមបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តងទៀតមុនពេលលេបថ្នាំ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះគឺស្រេចចិត្តទាំងស្រុង និងអាស្រ័យលើចំណូលចិត្តរបស់អ្នក។
ប្រសិនបើអ្នកមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ អ្នកគ្រាន់តែត្រូវប្រាកដថាអ្នករឹងមាំ ហើយអ្នកកំពុងប្រើឱសថប្រឆាំងនឹងមេរោគ និងអ្នកមានសុខភាពល្អ។
ប្រសិនបើអ្នកខ្វះឈាមក្រហម (មានកំរិតជាតិដែកទាប នៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក) សូមកំណត់ចំណាំមណ្ឌលថែទាំសុខភាពដែលស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពី 30នាទី ដែលអាចជួយសង្រ្គោះបាន ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការ។ ប្រសិនបើអ្នកខ្វះឈាមក្រហមខ្លាំង សូមប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត មុនពេលប្រើថ្នាំរំលូតកូន។
ទេ ការប្រើថ្នាំរំលូតកូននៅដើមដំបូងនៃការមានផ្ទៃពោះគឺមានសុវត្ថិភាព បើទោះបីជាអ្នកបានសម្រាលកូនដោយវះ (C-section) ក៏ដោយ។
មិនមានទំនាក់ទំនងរកឃើញរវាងមីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និងពិការភាពពីកំណើតនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) អាចកើនឡើងបន្តិចបន្តួចលើអត្រា ពិការភាពពីកំណើត។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ហើយអ្នកនៅតែមានផ្ទៃពោះក្រោយពីទទួលទានថ្នាំនេះ អ្នកប្រហែលជារលូតកូនតាមធម្មជាតិនៅពេលក្រោយ។ ប្រសិនបើកូនអ្នកមិនរលូត ហើយអ្នកពរពោះ ពេញខែ នោះកម្រិតពិការភាពអាចកើនឡើងដល់ 1% (ទារកម្នាក់ក្នុងចំណោម 100)។
ទេ វាមិនមានសុវត្ថិភាពក្នុងការប្រើថ្នាំរំលូតកូនទេ ប្រសិនបើអ្នកដឹងថាអ្នកមានហានិភ័យនៃការមានផ្ទៃពោះ។ ដោយសារតែអ្នកបានចងដៃស្បូន យើងដឹងថាមានសម្លាកនៅក្នុងដៃស្បូនរបស់អ្នក (Fallopian tubes)។ នេះប្រហែលជាមូលហេតុ ដែលអ្នកមានផ្ទៃពោះពីមុននៅក្រៅស្បូន។ ដៃស្បូន គឺជាកន្លែងដែលមេជីវិតញីត្រូវបានបង្កាត់ ជាមួយនឹងមេជីវិតឈ្មោល។ ការមានផ្ទៃពោះចាប់ផ្តើមលូតលាស់ ហើយផ្លាស់ពីដៃទៅស្បូន។ ប្រសិនបើដៃស្បូនរបស់អ្នក មានសម្លាក ការមានផ្ទៃពោះអាចងាយជាប់នៅក្នុងដៃស្បូន។ នៅពេលដែលមានផ្ទៃពោះរីកលូតលាស់ វាអាចបណ្តាលឱ្យដៃស្បូននេះដាច់។ ប្រសិនបើដៃស្បូននេះដាច់ វាអាចបណ្តាលឱ្យហូរឈាមជាច្រើននៅខាងក្នុងខ្លួនអ្នក ដែលជាការគំរាមកំហែងដល់ជីវិត។ អ្នកអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការមានកូននៅក្រៅស្បូន (ectopic pregnancy)។ អ្នកមិនគួរប្រើថ្នាំរំលូតកូន ដោយខ្លួនឯងឡើយ រហូតដល់មណ្ឌលថែទាំសុខភាពប្រាកដថា ការមានផ្ទៃពោះគឺនៅក្នុងស្បូន មិនមែននៅក្នុងដៃស្បូនរបស់អ្នកទេ។
ដំបូងអ្នកត្រូវតែដឹងថា ស្ត្រីភាគច្រើននឹងមិនដឹងអំពីស្ថានភាពនេះទេ លុះត្រាតែពួកគេមើលអេកូ។ ការមានកូននៅក្រៅស្បូន គឺមិនអាចសំរេចបានទេ ទោះបីនៅក្នុងប្រទេសដែលការពន្លូតកូន គឺជារឿងមិនស្របច្បាប់ ក៏អាចមានលទ្ធភាពទទួលបាននីតិវិធីស្របច្បាប់ ដើម្បីបញ្ចប់ការមានផ្ទៃពោះនេះដែរ។
ក្នុងនាមបុរសប្តូរយេនឌ័រ ឬជាមនុស្សមិនកំណត់ភេទ វាមានសុវត្ថិភាពក្នុងការរំលូតដោយថ្នាំគ្រាប់។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុងលេបថ្នាំអរម៉ូន masculinizing, misoprostol ឬ mifepristone នឹងមិនជ្រៀតជ្រែកអ្វីឡើយ។ ថ្នាំរំលូតទាំងនេះអាចប្រើដោយសុវត្ថិភាព ប្រសិនបើអ្នកកំពុងប្រើអ័រម៉ូន Testosterone (T) និង/ឬ gonadotrophin releasing hormone (GnRH) analogues។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកអាចជួបប្រទះការលំបាកក្នុងការស្វែងរកការថែទាំរំលូតប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន។ សូមស្វែងយល់បន្ថែមអំពីការថែទាំរំលូតនៅក្នុងប្រទេសរបស់អ្នក។
References: “Abortion Explained! Queer & Trans Justice.” TWe Testify. https://www.wetestify.org/abortion-explained-queer-trans-justice “Drug interaction tool.” UpToDate. https://www.uptodate.com/login
ប្រភេទនៃថ្នាំរំលូតកូន និងការប្រើប្រាស់
ទេ សូមប្រើចំនួនថ្នាំគ្រាប់ដូចគ្នា ដែលយើងណែនាំអោយអ្នកដទៃគ្រប់គ្នា។ ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ជោគជ័យនៃការប្រើថ្នាំ មិនកាត់បន្ថយចំពោះស្ត្រីដែលមានមាឌធំ ឬមានទម្ងន់ធ្ងន់នោះទេ។ អ្នកមិនចាំបាច់លេបថ្នាំតាមកម្រិតផ ្សេង ឬលេបថ្នាំបន្ថែមនោះទេ។
អ្នកមិនចាំបាច់ផ្លាស់ប្តូរកំរិតថ្នាំ ឬចំនួនថ្នាំគ្រាប់នោះទេ ប្រសិនបើអ្នករកឃើញថាអ្នកមានកូនភ្លោះក្នុងផ្ទៃ។ វិធីប្រើប្រាស់គឺដូចគ្នា សម្រាប់អ្នកមានកូនភ្លោះក្នុងផ្ទៃ។
ទេ ការមានគភ៌នីមួយៗគឺជារឿងដោយឡែកពីគ្នា។ ប្រសិនបើអ្នកបានប្រើថ្នាំរំលូតកូនពីមុន អ្នកមិនតម្រូវអោយប្រើថ្នាំកម្រិតខ្ពស់ជាងមុនទេ ប្រសិនបើអ្នកប្រើវាម្តងទៀត សម្រាប់ការមានផ្ទៃពោះដែលអ្នកមិនចង់បាន។
ប្រសិនបើអ្នកប្រើឧបករណ៍ពន្យាកំណើតនៅក្នុងស្បូន (ឧ. វ័ណ្ឌ ឬ progesterone IUD) អ្ន កត្រូវតែយកវាចេញ មុនពេលធ្វើការរំលូតកូន។
អ្នកអាចបំបៅកូនដោយទឹកដោះដូចធម្មតា នៅពេលដែលរំលូតដោយប្រើឳសថ។ Mifepristone និង misoprostol អាចចូលទៅក្នុងទឹកដោះម្តាយបាន ប៉ុន្តែបរិមាណមានតិចតួច ហើយវាមិនគួរបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ណាមួយចំពោះទារកនោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកនៅតែបារម្ភពីវា អ្នកអាចបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ លេបថ្នាំ misoprostol ហើយរង់ចាំ 4 ម៉ោងមុនពេលអ្នកបៅទឹកដោះម្តងទៀត។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការលេបថ្នាំ misoprostol មួយជុំទៀត សូមបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តងទៀតមុនពេលលេបថ្ នាំ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះគឺស្រេចចិត្តទាំងស្រុង និងអាស្រ័យលើចំណូលចិត្តរបស់អ្នក។
ប្រសិនបើអ្នកមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ អ្នកគ្រាន់តែត្រូវប្រាកដថាអ្នករឹងមាំ ហើយអ្នកកំពុងប្រើឱសថប្រឆាំងនឹងមេរោគ និងអ្នកមានសុខភាពល្អ។
ប្រសិនបើអ្នកខ្វះឈាមក្រហម (មានកំរិតជាតិដែកទាប នៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក) សូមកំណត់ចំណាំមណ្ឌលថែទាំសុខភាពដែលស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពី 30នាទី ដែលអាចជួយសង្រ្គោះបាន ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការ។ ប្រសិនបើអ្នកខ្វះឈាមក្រហមខ្លាំង សូមប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត មុនពេលប្រើថ្នាំរំលូតកូន។
ទេ ការប្រើថ្នាំរំលូតកូននៅដើមដំបូងនៃការមានផ្ទៃពោះគឺមានសុវត្ថិភាព បើទោះបីជាអ្នកបានសម្រាលកូនដោយវះ (C-section) ក៏ដោយ។
មិនមានទំនាក់ទំនងរកឃើញរវាងមីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និងពិការភាពពីកំណើតនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) អាចកើនឡើងបន្តិចបន្តួចលើអត្រា ពិការភាពពីកំណើត។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ហើយអ្នកនៅតែមានផ្ទៃពោះក្រោយពីទទួលទានថ្នាំនេះ អ្នកប្រហែលជារលូតកូនតាមធម្មជាតិនៅពេលក្រោយ។ ប្រសិនបើកូនអ្នកមិនរលូត ហើយអ្នកពរពោះ ពេញខែ នោះកម្រិតពិការភាពអាចកើនឡើងដល់ 1% (ទារកម្នាក់ក្នុងចំណោម 100)។
ទេ វាមិនមានសុវត្ថិភាពក្នុងការប្រើថ្នាំរំលូតកូនទេ ប្រសិនបើអ្នកដឹងថាអ្នកមានហានិភ័យនៃការមានផ្ទៃពោះ។ ដោយសារតែអ្នកបានចងដៃស្បូន យើងដឹងថាមានសម្លាកនៅក្នុងដៃស្បូនរបស់អ្នក (Fallopian tubes)។ នេះប្រហែលជាមូលហេតុ ដែលអ្នកមានផ្ទៃពោះពីមុននៅក្រៅស្បូន។ ដៃស្បូន គឺជាកន្លែងដែលមេជីវិតញីត្រូវបានបង្កាត់ ជាមួយនឹងមេជីវិតឈ្មោល។ ការមានផ្ទៃពោះចាប់ផ្តើមលូតលាស់ ហើយផ្លាស់ពីដៃទៅស្បូន។ ប្រសិនបើដៃស្បូនរបស់អ្នក មានសម្លាក ការមានផ្ទៃពោះអាចងាយជាប់នៅក្នុងដៃស្បូន។ នៅពេលដែលមានផ្ទៃពោះរីកលូតលាស់ វាអាចបណ្តាលឱ្យដៃស្បូននេះដាច់។ ប្រសិនបើដៃស្បូននេះដាច់ វាអាចបណ្តាលឱ្យហូរឈាមជាច្រើននៅខាងក្នុងខ្លួនអ្នក ដែលជាការគំរាមកំហែងដល់ជីវិត។ អ្នកអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការមានកូននៅក្រៅស្បូន (ectopic pregnancy)។ អ្នកមិនគួរប្រើថ្នាំរំលូតកូន ដោយខ្លួនឯងឡើយ រហូតដល់មណ្ឌលថែទាំសុខភាពប្រាកដថា ការមានផ្ទៃពោះគឺនៅក្នុងស្បូន មិនមែននៅក្នុងដៃស្បូនរបស់អ្នកទេ។
ដំបូងអ្នកត្រូវតែដឹងថា ស្ត្រីភាគច្រើននឹងមិនដឹងអំពីស្ថានភាពនេះទេ លុះត្រាតែពួកគេមើលអេកូ។ ការមានកូននៅក្រៅស្បូន គឺមិនអាចសំរេចបានទេ ទោះបីនៅក្នុងប្រទេសដែលការពន្លូតកូន គឺជារឿងមិនស្របច្បាប់ ក៏អាចមានលទ្ធភាពទទួលបាននីតិវិធីស្របច្បាប់ ដើម្បីបញ្ចប់ការមានផ្ទៃពោះនេះដែរ។
ក្នុងនាមបុរសប្តូរយេនឌ័រ ឬជាមនុស្សមិនកំណត់ភេទ វាមានសុវត្ថិភាពក្នុងការរំលូតដោយថ្នាំគ្រាប់។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុងលេបថ្នាំអរម៉ូន masculinizing, misoprostol ឬ mifepristone នឹងមិនជ្រៀតជ្រែកអ្វីឡើយ។ ថ្នាំរំលូតទាំងនេះអាចប្រើដោយសុវត្ថិភាព ប្រសិនបើអ្នកកំពុងប្រើអ័រម៉ូន Testosterone (T) និង/ឬ gonadotrophin releasing hormone (GnRH) analogues។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកអាចជួបប្រទះការលំបាកក្នុងការស្វែងរកការថែទាំរំលូតប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន។ សូមស្វែងយល់បន្ថែមអំពីការថែទាំរំលូតនៅក្នុងប្រទេសរបស់អ្នក។
References: “Abortion Explained! Queer & Trans Justice.” TWe Testify. https://www.wetestify.org/abortion-explained-queer-trans-justice “Drug interaction tool.” UpToDate. https://www.uptodate.com/login
តើនរណាខ្លះអាចប្រើថ្នាំគ្រាប់រំលូតកូនបាន?
ការរំលូតដោយប្រើឱសថគឺមានសុវត្ថិភាព និងមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតនៅពេលប្រើបានត្រឹមត្រូវ។ ការរំលូតដោយប្រើឱសថ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) រួមជាមួយមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ដំណើរការដោយមានឱកាសជោគជ័យជាង ៩៥% ហើយឱកាសសម្រាប់ផលវិបាកគឺតិចជាង ១% រហូតដល់ ១0 សប្តាហ៍នៃការមានផ្ទៃពោះ និង ៣% នៅចន្លោះពេលមានផ្ទៃពោះ ១០ ទៅ ១៣ សប្តាហ៍។ នៅពេលប្រើឱសថមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តែមួយមុខ ការរំលូតមានអត្រាជោគជ័យ ៨០-៨៥% និងឱកាសសម្រាប់ផលវិបាក ១-៤% រហូតដល់ ១៣ សប្តាហ៍នៃការមានផ្ទៃពោះ។ យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក ការរំលូតដោយថ្នាំ អាចគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងមានប្រសិទ្ធភាព ដរាបណាអ្នកទទួលបានព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ និងថ្នាំមានធានាគុណភាព។
References:
“Clinical Updates in Reproductive Health.” Ipas. https://www.ipas.org/clinical-update/english/introduction/
“Abortion care guideline.” The World Health Organization. https://www.who.int/publications/i/item/9789240039483
ថ្នាំរំលូតកូនមានពីរប្រភេទ ហើយថ្នាំនីមួយៗមានសកម្មភាពផ្សេងៗគ្នា។ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) ទប់ស្កាត់អរម៉ូនដែលជាតម្រូវការអោយមានផ្ទៃពោះដើម្បីលូតលាស់ ខណៈពេលដែលគ្រឿងផ្សំ ដែលប្រើក្នុង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ធ្វើការដោយសម្រាក និងបើកមាត់ស្បូន (បើកចំហទៅស្បូន) និងធ្វើឱ្យស្បូនបង្រួម ដែលជំរុញមិនឱ្យមានផ្ទៃពោះ។
ថ្នាំមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ធ្វើឱ្យស្បូនបង្រួម និងមិនឱ្យមានផ្ទៃពោះ។
មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) ទប់ស្កាត់អរម៉ូនដែលត្រូវការ ដែលធ្វើអោយផ្ទៃពោះលូតលាស់។
បាទ/ចាស អ្នកអាចប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ដោយមានសុវត្ថិភាពនៅផ្ទះ។ នៅពេលដែលអ្នកប្រើថ្នាំ មីសូ ប្រូស្តូល (misoprostol) សូមប្រាកដថាអ្នកស្ថិតនៅក្នុងតំបន់មួយ (ដូចជាផ្ទះរបស់អ្នក) ដែលជាកន្លែងដែលអ្នកមានភាពស្ងាត់ ហើយអ្នកអាចសម្រាកបាន ពីរទៅបីម៉ោង បន្ទាប់ពីអ្នកលេបថ្នាំរួច។ ការមាននរណាម្នាក់ជាមួយអ្នក ដែលអាចមើលថែរក្សាអ្នក និងយកទឹកតែក្តៅ ឬអាហារឱ្យអ្នក ក៏អាចមានប្រយោជន៍ណាស់ដែរ។
សូមកុំបរិភោគ ឬផឹកអ្វី ក្នុងរយៈពេល 30នាទី ខណៈពេលដែលចាំឱ្យ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) រំលាយ។ បន្ទាប់ពី 30នាទី កន្លងផុតទៅ អ្នកអាចផឹកទឹកដើម្បីលេបសំណល់ថ្នាំ និងជាទូទៅផឹកទឹកអោយច្រើន តាមដែលអ្នកត្រូវការ ជាតិទឹក។
បាទ/ចាស៎ អ្នកអាចផឹកទឹកដើម្បីជួយអ្នកលេប មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone)
មានវិធីពីរយ៉ាងដើម្បីប្រើថ្នាំ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol): ការដាក់ថ្នាំក្នុងរន្ធយោនីរបស់អ្នក ឬនៅក្រោមអណ្តាត (sublingually) របស់អ្នក។ របៀបប្រើ (HowToUse) ណែនាំថា អ្នកប្រើតែមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) នៅក្រោមអណ្តាតរបស់អ្នក ព្រោះវាមានលក្ខណៈឯកជនជាង (ពីព្រោះវារំលាយលឿនជាង និងមិនធ្វើឱ្យមានដាន ដែលអាចមើលឃើញនៅក្នុងខ្លួនអ្នក) និងហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគតិចជាង។
ការប្រើបញ្ចូលគ្នារវាង មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) និង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តែមួយ គឺជម្រើសមានប្រសិទ្ធភាព។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើមាន ហើយតំលៃសមរម្យសម្រាប់អ្នក ការប្រើបញ្ចូលគ្នានៃ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) គួរតែជាជម្រើសរបស់អ្នក។
ស្ត្រ ី 98នាក់ ក្នុងចំណោម 100នាក់ នឹងរំលូតកូនទាំងស្រុងប្រសិនបើប្រើថ្នាំ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ។ ប្រហែល 95 នាក់ក្នុងចំណោម 100នាក់ នឹងរំលូតកូនទាំងស្រុង ប្រសិនបើប្រើថ្នាំ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តែមួយប៉ុណ្ណោះ។
ថ្នាំ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) និង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ត្រូវបានគេប្រើរួមគ្នា ព្រោះវាជាថ្នាំគ្រាប់បំពេញគ្នាទៅវិញទៅមក។ ថ្នាំដែលប្រើនៅក្នុង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ធ្វើការដោយសម្រាក និងបើកមាត់ស្បូន (បើកចំហទៅស្បូន) និងធ្វើឱ្យស្បូនបង្រួម ដែលជំរុញមិនឱ្យមានផ្ទៃពោះ។
ប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់ថ្នាំ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) នៅក្រោមអណ្តាតរបស់អ្នក នោះគ្មាននរណាម្នាក់អាចប្រាប់ថា អ្នកប្រើថ្នាំរំលូតកូនបានទេ ព្រោះអ្នកនឹងលេបអ្វីៗទាំងអស់ បន្ទាប់ពី 30នាទីក្រោយ។ ប្រសិនបើនរណាម្នាក់សួរ អ្នកអាចនិយាយថាអ្នកបានរលូតកូនដោយធម្មជាតិ។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តាមរន្ធយោនី នោះស្រទាប់ថ្នាំអាចនឹងមិនរំលាយទាំងស្រុង ក្នុងមួយថ្ងៃ ឬពីរថ្ងៃទេ។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការ ការព្យាបាលបន្ទាន់ក្នុងរយៈពេល 48 ម៉ោង ចាប់តាំងពីអ្នកប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តាមរន្ធយោនី មណ្ឌលថែទាំសុខភាព អាចនឹងរកឃើញស្រទាប់ថ្នាំនៅក្នុងរន្ធយោនីរបស់អ្នក។ នេះជាមូលហេតុ ដែលរបៀបប្រើ (HowToUse) ណែនាំថា អ្នកប្រើតែ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) នៅក្រោមអណ្តាតរបស់អ្នក និងមិនមែននៅក្នុងរន្ធយោនីរបស់អ្នក។
ប្រសិនបើអ្នកមានប្រតិកម្មទៅនឹងថ្នាំ NSAIDs (រួមទាំងថ្នាំ ibuprofen) សូមប្រើឱសថ acetaminophen (Tylenol/Paracetamol ជាថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ជំនួសវិញ។ វាមានលក់នៅតាមបញ្ជរលក់ថ្នាំក្នុងប្រទេសភាគច្រើន។ ចូរលេប ២ គ្រាប់ (បរិមាណ ៣២៥ mg) រៀងរាល់ ៤-៦ ម៉ោង ដើម្បីបំបាត់ការឈឺចាប់។ កម្រិតដូសអតិបរមាក្នុងរយៈពេល ២៤ ម៉ោងគឺ ៤០០០mg ។
References:
“Acetaminophen (OTC).” Medscape. https://reference.medscape.com/drug/tylenol-acetaminophen-343346
តើនរណាខ្លះអាចប្រើថ្នាំគ្រាប់រំលូតកូនបាន?
ការរំលូតដោយប្រើឱសថគឺមានសុវត្ថិភាព និងមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតនៅពេលប្រើបានត្រឹមត្រូវ។ ការរំលូតដោយប្រើឱសថ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) រួមជាមួយមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ដំណើរការដោយមានឱកាសជោគជ័យជាង ៩៥% ហើយឱកាសសម្រាប់ផលវិបាកគឺតិចជាង ១% រហូតដល់ ១0 សប្តាហ៍នៃការមានផ្ទៃពោះ និង ៣% នៅចន្លោះពេលមានផ្ទៃពោះ ១០ ទៅ ១៣ សប្តាហ៍។ នៅពេលប ្រើឱសថមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) តែមួយមុខ ការរំលូតមានអត្រាជោគជ័យ ៨០-៨៥% និងឱកាសសម្រាប់ផលវិបាក ១-៤% រហូតដល់ ១៣ សប្តាហ៍នៃការមានផ្ទៃពោះ។ យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក ការរំលូតដោយថ្នាំ អាចគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងមានប្រសិទ្ធភាព ដរាបណាអ្នកទទួលបានព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ និងថ្នាំមានធានាគុណភាព។
References:
“Clinical Updates in Reproductive Health.” Ipas. https://www.ipas.org/clinical-update/english/introduction/
“Abortion care guideline.” The World Health Organization. https://www.who.int/publications/i/item/9789240039483
ថ្នាំរំលូតកូនមានពីរប្រភេទ ហើយថ្នាំនីមួយៗមានសកម្មភាពផ្សេងៗគ្នា។ មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) ទប់ស្កាត់អរម៉ូនដែលជាតម្រូវការអោយមានផ្ទៃពោះដើម្បីលូតលាស់ ខណៈពេលដែលគ្រឿងផ្សំ ដែលប្រើក្នុង មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ធ្វើការដោយសម្រាក និងបើកមាត់ស្បូន (បើកចំហទៅស្បូន) និងធ្វើឱ្យស្បូនបង្រួម ដែលជំរុញមិនឱ្យមានផ្ទៃពោះ។
ថ្នាំមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ធ្វើឱ្យស្បូនបង្រួម និងមិនឱ្យមានផ្ទៃពោះ។
មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone) ទប់ស្កាត់អរម៉ូនដែលត្រូវការ ដែលធ្វើអោយផ្ទៃពោះលូតលាស់។
បាទ/ចាស អ្នកអាចប្រើ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) ដោយមានសុវត្ថិភាពនៅផ្ទះ។ នៅពេលដែលអ្នកប្រើថ្នាំ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) សូមប្រាកដថាអ្នកស្ថិតនៅក្នុងត ំបន់មួយ (ដូចជាផ្ទះរបស់អ្នក) ដែលជាកន្លែងដែលអ្នកមានភាពស្ងាត់ ហើយអ្នកអាចសម្រាកបាន ពីរទៅបីម៉ោង បន្ទាប់ពីអ្នកលេបថ្នាំរួច។ ការមាននរណាម្នាក់ជាមួយអ្នក ដែលអាចមើលថែរក្សាអ្នក និងយកទឹកតែក្តៅ ឬអាហារឱ្យអ្នក ក៏អាចមានប្រយោជន៍ណាស់ដែរ។
សូមកុំបរិភោគ ឬផឹកអ្វី ក្នុងរយៈពេល 30នាទី ខណៈពេលដែលចាំឱ្យ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol) រំលាយ។ បន្ទាប់ពី 30នាទី កន្លងផុតទៅ អ្នកអាចផឹកទឹកដើម្បីលេបសំណល់ថ្នាំ និងជាទូទៅផឹកទឹកអោយច្រើន តាមដែលអ្នកត្រូវក ារ ជាតិទឹក។
បាទ/ចាស៎ អ្នកអាចផឹកទឹកដើម្បីជួយអ្នកលេប មីហ្វេប្រីស្តូន (Mifepristone)
មានវិធីពីរយ៉ាងដើម្បីប្រើថ្នាំ មីសូប្រូស្តូល (misoprostol): ការដាក់ថ្នាំក្នុងរន្ធយោនីរបស់អ្នក ឬនៅក្រោមអណ្តាត (sublingually) របស់អ្នក។ របៀបប្រើ (HowToUse) ណែនាំថា អ្នកប្រើតែមីសូប្រូស្តូល (misoprostol) នៅក្រោមអណ្តាតរបស់អ្នក ព្រោះវាមានលក្ខណៈឯកជនជាង (ពីព្រោះវារំលាយលឿនជាង និងមិនធ្វើឱ្យមានដាន ដែលអាចមើលឃើញនៅក្នុងខ្លួនអ្នក) និងហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគតិចជាង។